Paper

Overheid – hoe kan het wel

Hoe het wel kan

Het is de verantwoordelijkheid van de overheid om met behulp van wet- en regelgeving te zorgen voor een maatschappelijk systeem dat evenveel recht doet aan ieder individu en tevens leidt tot een inclusieve samenleving als geheel. Wetten en regels dienen om die rechtvaardigheid te kunnen borgen en handhaven.

Een voorwaarde voor een duurzaam en eerlijk functionerend systeem, is de mogelijkheid om te kunnen kijken vanuit redelijkheid, want pas waar wetten en regels de praktijk ontmoeten, blijkt of rechtvaardigheid stand kan houden. Het zijn de professionals in de praktijk die vanuit redelijkheid kunnen en moeten bijsturen als rechtvaardigheid in het geding komt. Op dit punt doen wij een beroep op de overheid om deze professionals hierin het vertrouwen te geven en hiervoor het juiste klimaat te scheppen. Rechtvaardigheid bloeit bij de aanwezigheid van redelijkheid en wederzijds vertrouwen hierin in de uitvoering (zie ook: H.D. Tjeenk Willink).

Een radicale verandering van het arbeidsmarktsysteem vraagt om een nieuwe samenwerking tussen werkgevers, sociale partners en de overheid. Een samenwerking waarin de ministeries die hier het meest belang bij hebben (SZW, OCW, VWS, EZK), wetgeving , beleid en financiële middelen inzetten die werkgevers en werknemers maximaal ondersteunen in het bouwen van een Loopbrug van baan naar baan. Een samenwerking gebaseerd op wederzijdse verantwoordelijkheden en vertrouwen. Voor degenen voor wie de overstap via dit systeem niet mogelijk is, is een passend vangnet (door bijvoorbeeld UWV) gecreëerd.

De overheid kan de bouw van Loopbruggen als onderdeel van de weg van een leven lang ontwikkelen helpen versnellen door gezamenlijk beleid te voeren in het wegnemen van belemmerende wet- en regelgeving en door bestaande geldstromen te verleggen naar daar waar het geld nodig is: onder andere bij werkgevers die mensen aannemen in een leerwerktraject in bepaalde tekortsectoren, voor de activiteiten die zijn gericht op ontwikkeling en transitie.

Er is een gezamenlijke aanpak met één stem nodig.

De ministeries (met name SZW, OC&W, EZK, VWS) – onder andere daar waar de arbeidsmarkttekorten zitten – trekken gezamenlijk op met één stem voor een integrale infrastructuur/cultuur van baan naar baan op de weg van een leven lang ontwikkelen.

Stimulerende wet- en regelgeving met een veilig klimaat

De overheid als werkgever (met name bij de ministeries van de tekortsectoren): De ministeries kijken naar belemmerende wet- en regelgeving en dragen – vanuit een mensgerichte benadering – zorg voor heldere en stimulerende wet- en regelgeving.
Een klimaat van vertrouwen en redelijkheid stelt de werkgevers en de sociale partners in staat om als onderdeel van een leven lang ontwikkelen ook de Loopbruggen te kunnen bouwen.

Gelden beschikbaar daar wat transitieactiviteiten plaatsvinden

De gelden zijn beschikbaar daar waar de urgentie ligt, voornamelijk bij de werkgevers in de tekortsectoren en de werkgevers die het niet zelf kunnen financieren. Voor hen is sluitende financiering nodig om transities van en voor mensen mogelijk te maken.
De overbruggingsperiode vraagt om financiering van de omscholings- en transitieactiviteiten. Dit zou tijdelijk gefinancierd kunnen worden door de gezamenlijke ministeries (met name ministeries van tekortsectoren) voor de eventuele gaten bij transitie- en omscholingsactiviteiten. Op termijn kan hierin worden voorzien door sector overstijgende scholingsfondsen (zie kopje werkgevers en sociale partners).
Met name SZW zou kunnen voorzien, waar nodig, in financiering van inkomen tijdens leertijd en van de (op termijn steeds kleiner wordende) transitieperiode.
De ministeries (met name SZW) voorzien in een vangnet voor overstappers die de overkant van de Loopbruggen niet halen (WW) en touwladders (naar de Loopbruggen) voor degenen die niet vanuit een latende werkgever op de Loopbrug stappen (zzp’ers, werkenden).